ไขข้อข้องใจเรื่องฟันผุ ฟันสึก และการอุดฟัน

ใครบ้างเคยรู้สึกว่า… เราก็แปรงฟันอยู่ทุกเช้า และก่อนนอน แต่ทำไมไปตรวจฟันทีไร ก็เจอฟันผุทุกที

สาเหตุ ที่ทำให้เกิดฟันผุ มาจากการแปรงฟันได้ไม่สะอาดเพียงพอ คือแปรงไม่ทั่วถึงทุกซอกทุกมุม เวลาที่เราแปรงฟันไม่สะอาด มันก็จะเหลือคราบอาหาร และคราบจุลินทรีย์ทิ้งไว้ (เชื้อโรคนั่นเอง) ซึ่งจะเป็นสาเหตุทำให้เกิดฟันผุ และโรคเหงือกอักเสบตามมาได้

การจะเกิดฟันผุได้ ต้องมีองค์ประกอบครบ 3 อย่าง  นั่นคือ  คราบน้ำตาล+เชื้อโรคในช่องปาก+ระยะเวลานานๆ

องค์ประกอบแรก คือ คราบน้ำตาล มาจากอาหารที่เราทานอยู่ทุกมื้อทุกวันนี่แหละ หากยังพอจำได้  ตอนเด็กๆที่เราเคยเรียนกันมาว่าอาหารจำพวกแป้งหรือคาร์โบไฮเดรต พอย่อยโดยเอ็นไซม์จากน้ำลายในช่องปากแล้ว ก็จะกลายเป็นน้ำตาล เพราะฉะนั้น เรากินข้าว กินขนม กินน้ำอัดลม น้ำผลไม้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งพวกขนมหวาน สุดท้ายแล้วพอโดนย่อย ก็จะกลายเป็นน้ำตาลทั้งนั้น

องค์ประกอบที่ 2 คือ เชื้อโรคในช่องปาก … ในร่างกายของคนเรามีเชื้อแบคทีเรีย เชื้อจุลินทรีย์ อยู่แล้ว  มีทั้งที่มีประโยชน์ต่อร่างกาย แต่พวกให้โทษก็มีเยอะ ถ้าเราทำความสะอาดได้ดี  แปรงฟันสะอาด แบคทีเรียพวกนี้มันก็จะอยู่กับเราอย่างสันติ  คือถูกเรากำจัดออกไปโดยการแปรงฟันอยู่เรื่อยๆ ไม่สามารถเพิ่มปริมาณได้มากจนทำร้ายเราได้ แต่ถ้าเราทำความสะอาดไม่ทั่วถึง แบคทีเรียพวกนี้มันก็จะเริงร่า พากันสร้างบ้านอย่างสุขสบายในปากเรา ยิ่งได้อาหาร(น้ำตาลนั่นเอง) ก็ยิ่งตัวอ้วน ออกลูกออกหลานกันใหญ่ เมื่อประกอบกับองค์ประกอบที่ 3 ก็จะทำให้เกิดฟันผุได้

องค์ประกอบที่ 3 คือ ระยะเวลานานๆ หมายถึงว่า ถ้ามีเชื้อโรค และมีอาหารให้เชื้อโรคเจริญเติบโต (น้ำตาล) และปล่อยทิ้งไว้นานๆ ก็จะทำให้ฟันผุได้ เริ่มต้นจากเชื้อโรค หรือแบคทีเรียจะมาย่อยสลายอาหารประเภทน้ำตาล ซึ่งจะทำให้เกิดสภาพความเป็นกรดในช่องปาก ส่งผลให้ฟันเราถูกดึงแร่ธาตุออกไป (ถูกดึงแคลเซียม และฟอสฟอรัส) ถ้าเกิดสภาพความเป็นกรดบ่อยๆ ฟันถูกดึงแร่ธาตุออกไปบ่อยๆ ในที่สุดก็จะเปลี่ยนเป็นสีขาวขุ่น สีน้ำตาล และสีดำ กลายป็นรูฟันผุได้ในที่สุด

เพราะฉะนั้น เราจึงต้องแปรงฟันให้สะอาดทั่วทุกซอกทุกมุม จะได้ไม่มีคราบอาหาร คราบน้ำตาลทิ้งไว้ แบคทีเรียมันจะได้ไม่มีอาหารให้เจริญเติบโต……   รู้อย่างนี้แล้ว เราสามารถทานขนมได้(ในปริมาณที่พอเหมาะ) แล้วก็แปรงฟันให้สะอาดทุกซอกทุกมุม เพียงเท่านี้ฟันก็จะไม่ผุอีกต่อไป

หากปล่อยฟันผุไว้นาน จนผุลึกมากถึงชั้นโพรงประสาทฟันแล้ว แบบนี้จะรักษาด้วยการอุดไม่ได้  เพราะมีเชื้อโรคเข้าไปในรากฟันแล้ว ถ้ายังอยากเก็บฟันซี่นี้ไว้อยู่ (ไม่อยากถอนแล้วใส่ฟันปลอม) ก็จำเป็นต้องรักษาด้วยการรักษารากฟัน

เมื่อรักษารากฟันเสร็จแล้ว จึงจะอุดฟันต่อได้(ส่วนใหญ่ทำได้เฉพาะในฟันหน้า ที่ไม่ต้องรับแรงมากนัก)   แต่ถ้าจะให้ดีที่สุด หลังจากรักษารากฟันแล้ว ควรใส่เดือยฟัน และทำครอบฟันค่ะ

สรุปคือต้องตรวจฟันเป็นประจำทุก6เดือนนะคะ ถ้าพบฟันผุจะได้รีบอุดได้ทันค่ะ เพราะถ้าหากปล่อยทิ้งไว้นานจนฟันผุลึกถึงชั้นโพรงประสาทฟันแล้ว แบบนี้งานเข้าเลย😧
จากอุดฟัน ครั้งเดียวเสร็จ ค่าใช้จ่ายหลักร้อยหรือหลักพันนิดๆ จะกลายเป็นต้องรักษารากฟัน ใส่เดือยฟัน และทำครอบฟัน ต้องมาหาหมอหลายครั้ง และค่าใช้จ่ายเป็นหลักหมื่นค่ะ เรื่องมันเศร้า😢