รู้ไว้เพื่อให้ห่างไกลโรคเหงือก

สัญญาณเตือนโรคเหงือก

สัญญาณเตือนโรคเหงือก

1. เลือดออกตอนแปรงฟัน

2. เหงือกบวมแดง

3. มีกลิ่นปาก

4. ปวดฟัน ปวดเหงือก

5. เหงือกร่น

6. มีหนองที่เหงือก

7. ฟันโยก ฟันหลุด

ความเชื่อผิดๆเกี่ยวกับขูดหินปูน

ขูดหินปูนแล้วทำให้ฟันห่าง ทำให้ฟันบางลง!

อย่าเข้าใจผิด การขูดหินปูนไม่ได้ทำให้ฟันห่าง หรือบางลงแต่อย่างใด ความจริงแล้วการปล่อยให้มีหินปูนสะสมอยู่นานๆนั่นต่างหากที่เป็นสาเหตุทำให้รู้สึกว่าฟันห่างหรือบางลง

1.หินปูนที่สะสมอยู่ตามซอกเหงือก ทำให้เกิดการอักเสบของเหงือกและเมื่อปล่อยทิ้งไว้นานไม่รีบรักษาก็จะเกิดการร่นของเหงือก พอเราขูดหินปูนออกไป จึงเห็นว่าฟันห่างขึ้น ซึ่งช่องว่างที่เห็นนั้น เกิดจากเหงือกร่นหายไปนั่นเอง

2.การขูดหินปูนไม่ได้ทำให้ฟันบาง แต่ที่เรารู้สึกว่าฟันบางลง เพราะเมื่อขูดหินปูนที่พอกตัวหนาออกไป เหลือเป็นฟันปกติ จะกลายเป็นรู้สึกแปลกไป เพราะที่ผ่านมาเคยชินกับสภาพหินปูนที่พอกตัวหนาเกาะอยู่กับตัวฟันมาตลอดนั่นเอง ความจริงแล้ว การทํางานของเครื่องขูดหินปูนนั้นอาศัยการสั่นสะเทือนของปลายเครื่องมือที่มีความเร็วสูง ทำให้หินปูนหลุดออกมา ตัวเครื่องมือไม่ได้มีความคมที่จะขัดเนื้อฟันให้หายหรือหลุดไปได้เลย

หินปูนคืออะไร

หินปูน (หินน้ำลาย) คือคราบแข็งที่เกาะติดอยู่ตามตัวฟัน มีสีเหลือง นํ้าตาล หรือดํา อยู่บริเวณเหนือเหงือกหรือใต้ขอบเหงือก

หินปูน เกิดจากการสะสมของคราบจุลินทรีย์ (คราบพลัค) หรือคราบอาหารที่แปรงออกไม่หมด เป็นคราบนิ่มๆสีขาวขุ่น พอเวลาผ่านไป หากเราไม่สามารถทำความสะอาดฟันและเหงือกได้อย่างทั่วถึงทุกซอกมุม ก็จะเกิดการตกตะกอนของแร่ธาตุจากน้ําลาย(โดยเฉพาะแคลเซียม) สะสมมากขึ้นๆ ก่อตัวจนแข็งกลายเป็นหินปูน ไม่สามาถขจัดออกได้ด้วยการแปรงฟันตามปกติอีกต่อไป

หินปูนเป็นแหล่งรวมของเชื้อโรคที่ทำร้ายเหงือกและอวัยวะรอบๆฟันของเรา จะพบหินปูนได้มากบริเวณด้านหลังของฟันหน้าล่าง และบริเวณซอกฟันที่ทำความสะอาดได้ไม่ทั่วถึง

อาการในระยะเริ่มแรกจะเกิด เหงือกอักเสบ บวมแดง เลือดออกตามไรฟัน มีกลิ่นปาก เมื่อหินปูนสะสมมากขึ้น ผิวฟันก็จะขรุขระมากขึ้น หินปูนใหม่ก็จะยิ่งมาสะสมได้มากขึ้น เชื้อโรคจำนวนมากก็จะปล่อยสารพิษไปทำลายเหงือก ทำลายเอ็นยึดรอบๆเหงือก เกิดเป็นร่องลึกปริทันต์ ก็ยิ่งทำให้ทำความสะอาดยากขึ้น จนในที่สุดเชื้อโรคจะลุกลามลึกลงไป ทำลายกระดูกเบ้าฟัน ทำให้กระดูกเบ้าฟันเละลายตัว จะสังเกตุได้จากมีภาวะเหงือกร่น และฟันโยก เมื่อกระดูกเบ้าฟันละลายตัวไปมากๆ ฟันก็จะหลุดไปในที่สุด

วิธีการป้องกันและรักษาโรคเหงือก

โรคเหงือกป้องกันได้!

วิธีป้องกันโรคเหงือกอักเสบที่ดีที่สุดและสามารถทำได้ด้วยตัวเองก็คือ

1.แปรงฟันอย่างถูกวิธี วันละ 2 ครั้ง เช้าและก่อนนอน

2.ใช้ไหมขัดฟันเป็นประจำทุกวัน

3.ขูดหินปูนกับทันตแพทย์ทุกๆ 6 เดือน

4.หลีกเลี่ยงการสูบบุหรี่ เพราะจะส่งผลให้เกิดโรคเหงือกอักเสบ หรือโรคปริทันต์ง่ายและรุนแรงกว่าคนทั่วไป

5.ดูแลสุขภาพร่างกายให้แข็งแรง เพราะการมีโรคประจำตัวบางอย่าง เช่น โรคเบาหวาน หรือความเครียด ก็ส่งผลต่อการเป็นโรคเหงือกอักเสบได้

การรักษาโรคเหงือก หรือโรคปริทันต์ (โรครำมะนาด)

หากความรุนแรงของโรคลุกลามจนเกินระดับจะขูดหินปูนรักษาได้ตามปกติแล้ว กรณีนี้จำเป็นจะต้องรับการรักษาที่เรียกว่า “การเกลารากฟัน”

การเกลารากฟัน คือ การขจัดคราบหินปูนในร่องเหงือกส่วนที่อยู่ลึกๆ (ร่องปริทันต์) เพื่อกำจัดเชื้อโรค และเกลาผิวรากฟันให้เรียบ ซึ่งจะส่งผลให้เหงือกหายอักเสบ และหินปูนใหม่มาเกาะตัวได้ยากขึ้น

การเกลารากฟัน สามารถทำให้เหงือกหายจากการอักเสบ เลือดออก และหายบวมแดงได้ แต่เหงือกที่ร่นและกระดูกเบ้าฟันที่ถูกทำลายลดระดับลงไปแล้ว จะไม่สามารถกลับคืนสู่สภาพเดิมได้อีก การรักษาโรคเหงือกในระยะนี้ เป็นเพียงการคงสภาพเหงือกและอวัยวะรอบๆตัวฟันไว้ไม่ให้ถูกทำลายมากไปกว่าเดิม เพื่อไม่ให้ต้องสุญเสียฟันไป หรือชะลอให้ฟันอยู่กับเราได้นานที่สุด

การขูดหินปูน สามารถรักษาได้เสร็จภายในครั้งเดียว

แต่การเกลารากฟัน รักษาโรคเหงือก จะแบ่งการรักษาออกเป็น 4 บริเวณ คือ บนขวา บนซ้าย ล่างขวา ล่างซ้าย ต้องมาพบคุณหมอ 2-4 ครั้ง

ข้อปฏิบัติตัวหลังการขูดหินปูนและรักษาโรคเหงือก

หลังจากขูดหินปูนหรือเกลารากฟันรักษาโรคเหงือก อาจรู้สึกว่ามีเลือดออกซึมๆที่ขอบเหงือก เป็นอาการปกติ ไม่ต้องกังวลใจ
ภายหลังการขูดหินปูน คนไข้บางรายอาจเกิดอาการเสียวฟันได้บ้าง ซึ่งอาการดังกล่าวจะหายไปเองภายใน 1-2 สัปดาห์ การใช้ยาสีฟันที่ช่วยลดอาการเสียวฟันจะทำให้หายเร็วขึ้น
แปรงฟันอย่างถูกวิธีและใช้ไหมขัดฟันเป็นประจำวันละ 2 ครั้ง นานครั้งละ 3-5 นาที โดยใช้ยาสีฟันที่มีส่วนผสมของฟลูออไรด์ช่วยป้องกันฟันผุ
พบทันตแพทย์เพื่อตรวจฟันและขูดหินปูนเป็นประจำทุก 6 เดือน เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดโรคเหงือกอักเสบและโรคปริทันต์
หากเกิดโรคเหงือกอักเสบและโรคปริทันต์รุนแรง ต้องได้รับการขูดหินปูน ร่วมกับเกลารากฟันเพื่อทำความสะอาดบริเวณรอบๆรากฟันส่วนที่ลึกลงไป จากนั้นทันตแพทย์จะนัดกลับมาตรวจเช็คเป็นประจำทุก 3-6 เดือน

ปัญหากลิ่นปาก

สาเหตุภายในช่องปาก

การแปรงฟันไม่สะอาดเพียงพอ การละเลยต่อการทำความสะอาด ทำให้มีฟันผุหรือเหงือกอักเสบ มีเศษอาหารตกค้างในบริเวณที่แปรงเข้าไปไม่ถึง เชื้อโรคเกิดการหมักหมมทำให้เกิดกลิ่นได้ ร่วมกับมีกลิ่นเหม็นจากเหงือกที่อักเสบและการมีเลือดออก

1.ฟันผุ

– ป้องกันได้โดยแปรงฟันอย่างถูกวิธีให้สะอากทั่วถึงทุกซอกมุม ใช้ไหมขัดฟันเป็นประจำทุกวัน และพบทันตแพทย์เพื่อตรวจฟันทุกๆ 6 เดือน

– แก้ไขได้โดยการอุดฟัน แต่หากฟันผุลึกถึงชั้นโพรงประสาทฟัน รักษาโดยการรักษารากฟัน หรือถอนฟัน

2.เหงือกอักเสบ เป็นโรคปริทันต์

– ป้องกันได้โดยแปรงฟันอย่างถูกวิธีให้สะอากทั่วถึงทุกซอกมุม แปรงลิ้นด้วย ใช้ไหมขัดฟันเป็นประจำทุกวัน และขูดหินปูนทุก6เดือน

– แก้ไขได้โดยการเกลารากฟัน รักษาโรคเหงือก

ในคนไข้บางราย กลิ่นปากอาจเกิดจากการที่มีน้ำลายน้อยและปากแห้ง ซึ่งอาจเป็นเพราะอยู่ในช่วงไม่สบาย ได้รับยาบางอย่าง หรือได้รับการฉายรังสี ในกรณีนี้ การจิบน้ำบ่อยๆสามารถช่วยได้

สาเหตุภายนอกช่องปาก

กลิ่นปากอาจเกิดจากโรคของอวัยวะใกล้เคียง เช่น โรคของช่องจมูกโพรงอากาศอักเสบ โรคไซนัส ทอนซิลอักเสบ โรคของปอดและหลอดลม วัณโรคปอด คนไข้ควรพบแพทย์เพื่อทำการรักษาร่วมไปกับการดูแลสุขภาพช่องปากให้ดี
อีกสาเหตุหนึ่งที่ทำให้เกิดกลิ่นปากได้ก็คือ การับประทานอาหารที่มีกลิ่นค่อนข้างรุนแรง เช่น กระเทียม กะปิ ทุเรียน สะตอ หรือปลาร้า จะทำให้มีกลิ่นปากได้เช่นกัน เพราะฉะนั้น ถ้าชอบรับประทานอาหารที่มีกลิ่นค่อนข้างรุนแรง ก็ควรแปรงฟันตามทันที นอกจากนี้แล้ว ควรงดการสูบบุหรี่หรือดื่มสุรา ซึ่งเป็นสาเหตุหนึ่งที่ทำให้กลิ่นตกค้างทางลมหายใจ